HISTORIA E NJË KARIERE TË SUKSESSHME

Shqiptarja

Mira Murati

Një nga personat më të rëndësishëm për

Inteligjencën Artificiale.

Gruaja për të cilën flet e gjithë industria e IT-së.

Mediat botërore e quajtën atë ministre të së vërtetës.

 Shkruanjnë:  Shenida Bilalli dhe Kujtim Morina

34-vjeçarja Mira iu bashkua themeluesit të Open AI, Sam Altman në vitin 2018 dhe pothuajse mori edhe postin e tij. Ajo ka lindur në qytetin e Vlorës, Shqipëri, më 16 dhjetor 1988 dhe në moshën 16 vjeçare shkoi për të studiuar në Kanada. Më pas u diplomua për inxhinieri mekanike në Dartmouth dhe sot është një nga personat më të rëndësishëm në fushën e inteligjencës artificiale. Karriera e saj është frymëzuese dhe tregon se gratë janë të afta të arrijnë suksees të mëdha në industrinë e teknologjisë.

Shqiptarja Mira Murati është një nga femrat më të suksesshme dhe më interesante në industrinë e IT-së. E lindur në Shqipëri, ajo shfaqi një dëshirë të madhe për dije që në moshë të vogël edhe me mbështetjen e prindërve të saj të arsimuar, babait Arben Murati, inxhinier ndërtimi në qeverinë shqiptare dhe nënës, Merita Murati, inxhiniere elektrike në një korporatë private.

Kur ra regjimi i Enver Hoxhës në Shqipëri, Mira Murati ishte vetëm 2 vjeçe dhe nuk i kuptonte ndryshimet e mëdha, por si nxënëse e shkollës fillore ndjeu ndryshimin e regjimit, ndryshimin e vazhdueshëm të historisë nëpër libra dhe të së vërtetës, e cila e nxiti për të lexuar shumë. Ishte një nxënëse e shkëlqyer dhe për dy vitet e fundit në shkollën fillore, mori një bursë në një shkollë të mesme ekskluzive ndërkombëtare në Kanada.

Për të realizuar ëndrrën dhe dëshirën e saj për njohuri, Mira shkoi në Kanada në moshën 16-vjeçare, ku edhe mbaroi një shkollë ndërkombëtare në Vankuver. Më pas u diplomua për inxhinieri mekanike në Universitetin privat prestigjioz Dartmouth. Projekti i saj i fundit ishte ndërtimi i një makine garash hibride. Punoi për një kohë të shkurtër si inxhiniere në një kompani aviacioni dhe më pas iu bashkua prodhuesit të njohur të makinave Tesla. Ishte menaxhere e produkteve për prodhimin e Model X-it në Tesla për tre vjet.

Realizimi i ëndrrës amerikane.

 Shqiptarja punëtore Mira Murati flet disa gjuhë si, shqip, anglisht dhe italisht. Interesi i saj për inteligjencën artificiale filloi në vitin 2013, kur iu bashkua Tesla-s. Ajo, atëherë punonte për softuerin që do të kontrollonte makinat duke përdorur inteligjencën artificiale.

 Ajo luajti një rol kyç në zhvillim e Model X-it, gjatë punës së saj në Tesla, duke vazhduar më pas në fillimet e kompanisë Leap Motion, për të cilin zhvilloi një sistem gjurmimi për lëvizjen e duarve dhë të gishtave. Murati e lidhi punën e saj në Tesla me inteligjencën artificiale dhe e frymëzoi atë në punën kërkimore në atë fushë.

Kur ju bashkua Open AI-t,në vitin 2018, kompania ishte një organizatë jofitimprurëse e përkushtuar ndaj inteligjencës artificiale me përfitime për të gjithë njerëzimin. Më vonë ajo u kthye në një kompani fitimprurëse, duke shfrytëzuar mjetet financiare për zhvillimin e inteligjencës artificiale.

Mira u gjend në fokusin e mediave botërore si kompania më

njohur në biznesin e inteligjencës artificiale Open AI.

 Zhvilloi sistemin ChatGPT dhe përjetoi turbulenca të papritura. Bordi drejtues shkarkoi CEO, Sam Altman dhe e zëvendësoi atë me Shefen e Teknologjisë Mira Murati.

Ajo qëndroi në atë pozicion vetëm dy ditë, në Facebook mbështeti postimin e Sam Altman për dorëheqjen e tij, dhe ju bashkua qindra punonjësve të Open AI të cilët kërkuan dorëheqjen e menaxhmentit të kompanisë ChatGPT. Vetë Altman u punësua në Microsoft, për t’u kthyer në pozicionin e tij në ChatGPT vetëm pas disa ditësh.

Përveç lajmeve të turbullta për rikthimin e Sam Altman, në qendër të vëmendjes ishte edhe Mira Murati. Ajo kishte një rol të rëndësishëm në Tesla si menaxhere e lartë në zhvillimin e makinave elektrike, gjë që do të thoshte shumë për të në marrjen e njohurive rreth dizajnimit dhe krijimit të automjeteve.

Murati interesohet se çfarë mund të bënte

Inteligjenca Artificiale në jetën e përditshme.

Shumë studiues dhe inxhinierë janë marrë me vite për këtë pyetje para saj. Megjithatë, puna e Mirës ka kontribuar në kuptimin dhe aplikimin e mëtejshëm të teknologjisë AI në aspekte të ndryshme të jetës sonë, duke përfshirë kujdesin shëndetësor, arsimin dhe industrinë. Me hulumtimet e saja, Mira Murati tërhoqi interesin e të gjithë industrisë së IT-së duke vënë në dukje se Open AI ishte një organizatë jofitimprurëse kur ajo iu bashkua në 2018 dhe funksiononte më shumë si një laborator kërkimor sesa një kompani tipike fillestare.

Sytë e gjithë industrisë së IT-së janë të fukusuara tek Mira Murati

Mira Murati është bërë e famshme për kontributin e saj të jashtëzakonshëm në fushën e inteligjencës artificiale (AI). Si Shef Teknik i Open AI, ajo udhëhoqi zhvillimin e disa projekteve novatore si ChatGPT, DALL-E dhe GPT-4. Roli i saj në Open AI ishte i rëndësishëm për avancimin në fushën e përpunimit dhe interpretimit të gjuhës së makinës.

Kolegët dhe bashkëpunëtorët e biznesit flasin  vetëm superlativa për gruan punëtore shqiptare

Satya Nadella, CEO i Microsoft, i cili ka investuar 13 miliardë dollarë në Open AI, i tha revistës „Time“: „Murati ka demonstruar aftësinë për të bashkuar ekipe me ekspertizë teknike, mendjemprehtësi tregtare dhe një respekt të thellë për rëndësinë e misionit. Si rezultat, Mira ka ndihmuar në ndërtimin e disa prej teknologjive më emocionuese të AI-së që kemi parë ndonjëherë.”

Mira shpejt u vu në postin e Zëvendës Presidentit të Inteligjencës Artificiale të Aplikuar dhe Partneriteteve, duke luajtur një rol kyç në zhvillimin e një sistemi chatbot të AI dhe Dall-E, i cili përdor AI për të krijuar vepra arti. Ajo u promovua në postin e Zëvendës Presidentes të Lartë të Kërkimit, Produkteve dhe Partneriteteve në 2020 dhe gjatë 2022

Mediat botërore e quajtën atë ministre të së vërtetës.

 Përveç udhëheqjes së ekipeve që zhvillojnë aplikimet si ChatGPT dhe Dall-E, detyra e saj ka qenë siguria e tyre, që këto produkte të mos mashtrojnë popullatën, të mos  paragjykohen ose të mos mbytin njerëzimin krejtësisht.

Mira Murati si grua në industrinë e teknologjisë,

që shpesh është mashkullore, përballet edhe me sfida.

 Duke punuar në poste të larta, ku ka pak gra, ajo ndeshi në paragjykime dhe stereotipe. Megjithatë, me talentin e saj të jashtëzakonshëm, këmbënguljen dhe punën e pasionuar arriti t’i kapërcejë sfidat. Karriera dhe suksesi i saj i jashtëzakonshëm janë frymëzim për shumë gra në fushën e teknologjisë dhe fusha të tjera mashkullore. Murati ka treguar se është e mundur të arrish suksese të mëdha dhe të jesh lider në fushën tënde, edhe pse has në pengesa.

Shprehen se  Mira Murati shpesh thekson rrënjët e saja shqiptare dhe mënyrën se si ato i dhanë formë jetës dhe karrierës së saj. Në disa intervista, ajo ka vlerësuar fëmijërinë e saj në Shqipëri, veçanërisht në Vlorë, si një faktor kyç që formësoi frymën e saj të inovacionit dhe këmbënguljes. Ajo flet shpesh se si ka ndikuar kultura dhe edukimi i saj në Shqipëri, për dashurinë që ka për atdheun, për rrënjët e saja shqiptare, si një faktor kyç që i dha formë jetës, karrierës dhe suksesit të saj.