Kulturë

në kinemanë CineStar të Qendrës Branimir në Zagreb, ku u shfaqen dy filma të animuar të bazuara në legjenda shqiptare. Këto filma, "Legjenda e Argjiros" dhe "Legjenda e Vendit t’Shenjt", synojnë të pasurojnë dhe të ndajnë me botën pasurinë kulturore shqiptare.

Në organizimin e Klubit të Grave Shqiptare të Kroacisë, "mbretresha Teuta", më 14. dhjetor 2012, në opusin e zbulimit të grave të famshme shqiptare, në Bibliotekën e qytetit të Zagrebit, Bogdan Ogrizovic, eshte organizuar dhe drejtuar nga presidentja shoqates Shenida Bilalli, me mbështetjen. i Ambasadës së Shqipërisë dhe Ambasadës së Kosovës në Kroaci, Këshilli për Pakicat Kombëtare në Republikën Kroate dhe revista për dhe familjen dhe gra "Iliria"-, me një koncert, kujtimi i këngëtares shqiptare me famë botërore, Marija Kraja, u shënua me titullin “100 vjet nga lindja e Marija Krajës”.

U lind në Kaninë, më 1428. Viti i lindjes së saj del nga shumë të dhëna të historianëve të ndryshëm, të cilët thonë se ajo ka qenë 23 vjeç, kur u martua me Skënderbeun. Martesa u bë në vitin 1451; Skënderbeu ishte sa dyfishi i saj në moshë, 46 vjeç. Andronikës i thërrisnin edhe Donika. Ishte vajza e madhe e Gjergj Arianitit dhe Maria Muzakës. I ati ishte martuar dy herë.Me bashkëshorten e parë, Maria Muzakën, pati gjashtë vajza: Donikën, Gojsavën, Helenën, Dhespinën, Komitën dhe Angjelinën. Pas vdekjes së Marias, lidhi kurorë me aristokraten napoletane Pietrina Franco, me të cilën pati tetë fëmijë. Ndër ta mund të përmendim vajzat: Maria, Teodora, Katerina e Mara si edhe djemtë: Thoma, Kostandin dhe Arianit, pra gjithsej pati 14 fëmijë. Andronika ishte e para e të gjithëve. U martua me Skënderbeun më 23 prill 1451; dasma në Kaninë zgjati tri ditë, 21-23 prill. Për dasmën e këtij çifti të shquar të Arbërisë ka gojëdhëna, vargje popullore, të dhëna historike. Thonë se Skënderbeu erdhi me 500 kalorës. Kënga dhe vallja buçiti dhe kalaja e Kaninës llamburiti nga pishat dhe fenerët e shumtë. Aty u bë shkëmbimi i unazave.

Shoqata ‘Mbretëresha Teuta’ shënoi 33 vjetorin e themelimit Me një ceremoni madhështore ku u fol për historinë dhe kulturën shqiptare, në prani të figurave të njohura publike kroate dhe shqiptare u promovua edhe libri i autores e gazetares Alketa Gashi Fazliu "Ato gdhendin dhimbjen"! Kryetarja e shoqatës znj.Shenida Bilalli përpos  një organizimi briliant me koreografi të shkëlqyera ku shpjegohej historia e Mbretëreshës Teuta dhe jo vetëm, foli edhe për rëndësinë e bashkëpunimit të shqiptarëve nëpër botë dhe tregimit të drejtë të historisë sonë!

Grupi 'Ilire' mahnitën publikun me performancën e Teutës dhe Nënë Terezës  Edhe këtë vit Klubi i Femrave Shqiptare të Kroacisë festoi 18-vjetorin e mbajtjes së...

Jeta e një fotografi është interesante sepse gjithmonë njihet me vende, kultura e njerëz të ndryshëm. Unë isha njeri me biografi jo të mirë dhe në vitet 90 isha i punësuar si fotograf te revista Ylli. Shërbimet e punës i kryeja me anë të një motori që ishte diçka e rrallë në Shqipërinë e asaj kohe. Nga ana profesionale, gjërat më interesante që i ndjenim të gjithë shumë ishin ndryshimi dhe lëvizjet e viteve ‘90, ‘91 dhe ‘92, kur rinia dhe populli prisnin të ndodhnin ndryshime, atëherë kur kishte entuziazëm dhe kur ke një aparat në dorë, i ndjen këto në formë edhe më intensive. Pas viteve 2000 situata filloi të përmirësohej. Unë pata fituar dy bursa jashtë ku mu dha mundësia të shoh si mendohet apo edhe si lëvizet si fotograf, pra nisa të mendoj si fotograf jo thjesht të fotografoja. Kështu, lindën një pas një, cikle të projekteve si ai i diasporës shqiptare, karrigia për shkrimtarët, të huajt me kostume popullore shqiptare e të tjera. Duke kthyer kokën pas mendoj se tek unë vërehet serioziteti i punës sime dhe atë që në profesionin tonë e quajmë gjetje fotografike. Këto gjetje më kanë dhënë dorë dhe më kanë nxjerrë më në pah.

Xhubleta- Veshje tradicionale shqiptare, më e vjetra në botë (2400 vjet) e mbrojtur nga UNESCO

Papas u nda nga jeta në moshën 96-vjeçare. Ka luajtur role të ndryshme në 90 filma. Roli i saj më i shquar është ai i Penelopes, në serialin italian “Odiseu” së bashku me aktorin e mirënjohur kosovar, Bekim Fehmiu.

Nora e Kelmendit  cilësohet si “Helena e Shqipërisë”, pasi bukuria e saj provokoi  një luftë të madhe. Ajo quhet edhe Brünhilda shqiptare, sepse ajo vetë ishte një grua luftëtare, nga më të mëdhatë në historinë e Shqipërisë. Ekzistojnë dy versione të legjendës së Norës; të dyja përfundojnë me vrasjen e kreut të ushtrisë osmane, Pashait, nga Nora, i cili ishte zotuar se do ta bënte hi Malësinë  nëse Nora nuk bëhej gruaja e tij.

Një nga sopranot e reja kryesore në skenën italiane të operës, Marigona Qerkezi nga Kosova, në fund të janarit 2022 debutoi në Teatrin Kombëtar Kroat në Zagreb në rolin e Leonorës Il Trovatore të Giuseppe Verdit me regji të maestro Piero, Giorgio Mora. dhe magjepsi publikun e Zagrebit.