Nga: Shenida Bilalli
“E di që nuk është koha për të botuar, por është e nevojshme, kush nuk ka bukë, le të vijë në sheshin kryesor të Petrinja.” Kush nuk ka ushqim për sonte dhe nesër, le të vijë në shesh “, ka shkruar Albani në një postim në Facebook.
Alban Morina, një i ri shqiptar nga Kosova, tërhoqi shumë vëmendjen e mediave dhe njerëzve me guximin dhe solidaritetin e tij humanitar në qytetin e shkatërruar të Petrinja, pas një tërmeti të fortë me madhësi 6.3, i cili shkaktoi 7 viktima dhe dëme të mëdha materiale.
Ai reagoi në FB menjëherë pas tërmetit me mesazhin:
“E di që nuk është koha për të postuar, por është e nevojshme, kush nuk ka bukë, le të vijë në shesh.” Kush nuk ka ushqim për sonte dhe nesër, le të vijë në shesh “, shkruajti Alban në një postim në Facebook.
I riu biond, një shqiptar 28-vjeçar, zotëron një furrë buke në Petrinja me babanë e tij. Ata kanë 13 pika shitjeje dhe një furrë buke “Edi” në qendër të qytetit dhe një kafe bar “Zdravljak”, ai shpërndau vullnetarisht bukë për viktimat e tërmetit menjëherë pas ndikimit të fortë.
Ai ka lindur në 1992 në Prizren dhe ka jetuar në Petrinja, Kroaci, me prindërit e tij që nga ’97, me babanë e tij Enver Morin, një sipërmarrës i suksesshëm, dhe nënën e tij Hana dhe tre motrat.
Ai është një atlet i suksesshëm dhe fitues i disa çmimeve ndërkombëtare. Ai e do jashtëzakonisht shumë natyrën dhe qenin e tij. Ai fitoi disa medalje të shquara. Kampion ballkanik në kikboks. Ai përfundoi shkollën e mesme në Petrinja dhe aktualisht është në vitin e dytë të studimit në Politeknikun e Velika Gorica dhe në departamentin e menaxherëve në kushte krize – mbrojtjen civile. Ai fitoi shumë çmime në Kroaci si një kikboksier. Tani është i përfshirë në boks klasik. Por këtë vit me kurorën gjithçka u ndal, atëherë ndodhi një tërmet i tmerrshëm në qytet, të cilin ai e do jashtëzakonisht shumë.
Tërmeti në Petrinja ishte i tmerrshëm
Për revistën Iliria, Alban Morina tha se tërmeti në Petrinja ishte i tmerrshëm. Në kohën e tërmetit, ai ishte në shtëpinë e tij në katin e tretë, ku ndodhet furra. Në kohën e tërmetit, ai ishte duke u veshur dhe ndjeu një dridhje të lehtë për rreth 10 sekonda, dhe pastaj ferri u zgjidh.
“Për të shpëtuar kokën, u hodha disa hapa, në sekondat e fundit arrita të dilja jashtë. Tërmeti zgjati 40 sekonda, mezi arrita të dilja para shtëpisë në parking. Unë u gëzova shumë kur pashë familjen që të gjithë ishin të numëruar dhe të gjallë, por Petrinja u shkatërrua në një çast, kishte shumë viktima dhe të plagosur ”.
Gjithçka dukej apokaliptike, nuk mund ta imagjinoni!
“Kishte shumë pluhur rreth nesh. Retë e tymit, ndërtesat u shembën, gjithçka u trondit dhe gjithçka përreth ra. Njerëzit ikën në panik. Ata nuk kishin ku të fshiheshin. Ne ishim të pafuqishëm, sytë e të gjithëve ishin të kuq, plot pluhur nga shumë pluhur. Ne nuk mund ta shikonim.
Një ditë para atij tërmeti kishte edhe 3 tërmete më të vogla, njëri pas tjetrit 5.2, por ky në 12.19 pasdite ishte shkatërrues – 6.3 gradë që përplasi gjithçka. Petrinja do të mbahet mend përgjithmonë më 29 dhjetor 2020 dhe ajo ditë do të hyjë në histori ”- thotë i trishtuar Alban Morina.
Qyteti i fëmijërisë sime – u shemb në një çast
“Shtëpia ime mbeti e paprekur, nuk u prish, është ndërtim i ri dhe i fortë. Por rreth saj, situata është katastrofike. Rreth 60 për qind e qytetit u shkatërrua dhe shumë njerëz mbetën të pastrehë. Petrinja është një qytet i vjetër Austro-Hungarez me ndërtesa të bukura, por të vjetra. Sidoqoftë, ata u dëmtuan gjatë Luftës së Atdheut “, tha Morina. !!!!? KONTROLLI Austro-Hungarisht-Hungarisht
Shtëpia e një fqinji u shemb
“Menjëherë pas tërmetit, ne vrapuam dhe ndihmuam njerëzit që ishin dërrmuar në makina. Ne i nxorëm të moshuarit nga shtëpitë dhe i bëmë në shpinë. Një tjetër tërmet më goditi në një shtëpi pleqsh, kur po shpëtoja një grua 80-vjeçare, në katin e 4-të, po e mbaja në shpinë dhe dera nuk mund të hapej. I mbijetova ferrit dhe kisha frikë se do të isha bllokuar përgjithmonë në atë ndërtesë. Sidoqoftë, ne arritëm të zbraznim të gjithë shtëpinë e pleqve “.
Duke shpëtuar një vajzë nën rrënoja, ajo vdiq …
“Më goditi fort,” thotë Albani. “Unë isha i pari që gjeta një vajzë afër shtëpisë time”. Ne e gërmuam trupin nën rrënoja, pa jetë. Ishte një vajzë 13-vjeçare. Me shpejtësinë e rrufesë, ne i nxorëm tulla, rrënoja, gurë, nga trupi i saj. Nëna e saj ulërinte, rënkonte. Kur e nxorrën vajzën jashtë, unë nuk mund ta shikoja nënën e pafuqishme pranë vajzës së vdekur që lypte ndihmë… “
Një orë pas tërmetit, Plenković dhe Milanoviç vizituan Petrinjën e shkatërruar
“Dhe ndërsa po bëheshim gati të shkonim në furrë, të merrnim bukë dhe t’ua shpërndanim viktimave, vura re një delegacion që po kalonte dhe shikonte qytetin e shkatërruar, qendrën e Petrinja, pastaj Sisakun, i cili gjithashtu u prek nga tërmet. Unë njoha Kryeministrin Andrej Plenković dhe Presidentin e Kroacisë Zoran Milanoviç, të cilët ishin të rrethuar nga shumë roje sigurie. Në pamundësi për të parë qytetin duke u zhdukur, i prekur nga fakti që nuk mund ta shpëtoja vajzën, e cila vdiq para të gjithë neve, u ktheva te Milanoviç dhe Plenkoviç, pa dijeni se toni im ishte shumë i lartë. Një inat i panjohur shpërtheu nga unë dhe fjalët: “A nuk mund të kishte ngulur njeri gozhdë për 30 vjet në këto ndërtesa? Asnjë gozhdë e vetme nuk ishte futur në këtë ndërtesë, dhe ata nr o nuk u rrëzua su janë plot plumba. Askush nuk i shembi të gjitha ato ndërtesa pas luftës! Dhe tani po i tërheq ata fëmijë të vdekur, a është normale kjo “- bërtita me të madhe dhe jashtëzakonisht i zemëruar, dhe në fakt gati sa bërtita dhe qava me dhimbje të madhe” – thotë Albani. “Jo gjithçka që dëgjova u dëgjua, dhe disa njerëz nuk e kishin të qartë zemërimin tim.
Kryeministri dhe presidenti nuk reaguan. Ata heshtnin, pasi siguria e tyre më mbante larg tyre. Unë thashë atëherë atë që njerëzit e Petrinjës kanë menduar dhe thënë për vite me rradhë. Kamerat ndoqën gjithçka, dhe menjëherë filluan të ndanin ngjarjen në rrjetet sociale “.
Telefoni bie nga të gjitha anët
Alban thotë se “sulmi” i tij ndaj kryeministrit dhe presidentit të shtetit, për disa, ka marrë konotacione partiake. “Por mua nuk më intereson as e majta dhe as e djathta, ishte vetëm revolta ime pasi i pashë ata duke ecur nëpër qytet si turistë, me kushtin që ata të mos kishin gozhduar asnjë gozhdë për 30 vjet. Doja të theksoja se ata nuk investuan në Petrinja dhe tani po ecim mbi kufoma dhe rrënoja.
Pas asaj ngjarje, shumë gazetarë nga të gjitha anët menjëherë filluan të më telefononin, unë nuk doja të komentoja. Sepse, në fakt, unë mendoj se Plenković dhe Milanović janë më pak fajtorët në këtë moment, ata e trashëguan atë nga presidentët e mëparshëm. Por doja të theksoja se është koha për ndryshime dhe për të shpëtuar Petrinjën ”- thotë Alban Morina.
“Gjysmë ore, pas këtij takimi të pakëndshëm me delegacionin, rreth orës 2 pasdite me djemtë nga Petrinja, shkuam dhe morëm rrugën për në furrë, nëpër gërmadha, gota, tulla, për të mbledhur bukë nga të gjitha pikat e shitjes dhe për të shpërndarë atë për njerëzit. Gjithçka dukej kaq joreale. Njerëzit kishin humbur. E lamë bukën në sheshin kryesor të Petrinja. Nuk dija si të ndihmoja ndryshe, dija vetëm se asnjë ndihmë nuk do të na arrinte deri në mesnatë. Në atë mendim, studimet e mia për mbrojtjen civile më ndihmuan “.
Ditën e parë, njerëzve u shpërndanë 1000 copë bukë
“Unë ndava bukë falas”, thotë Alban, “për njerëzit e prekur nga tërmeti, në ditët në vijim me djemtë që punuan në furrën tonë. Shumica e tyre janë nga Kosova dhe disa punëtorë janë nga Shqipëria. I kërkova që të vazhdonin të gatuanin bukë dhe të ndihmonin njerëzit në Petrinja.
Ata ranë dakord të punonin pa asnjë fjalë
E dija që ishte e vështirë për ta dhe se kishin ardhur për të fituar para, për të ushqyer familjet e tyre dhe se mezi kishin siguruar jetesën, dhe se tani ata nuk kishin as shtëpi. Megjithëse mezi mbijetuan, ata ranë dakord të punonin pa asnjë fjalë. Ata bënë një vepër të mirë, edhe pse Petrinja dridhej gjithë kohën. Të gjithë po iknin, dhe ne po gatuanim bukë. Çdo pjesë për guxim, i admiroja të rinjtë “- thotë Alban. Ne dilnim gjithë kohën dhe ktheheshim në furrë dhe vazhdonim punën, kështu që kemi punuar për disa ditë.
Pas dy ditësh, Lulzim Qenaj, një furrtar shqiptar nga Kroacia, telefonoi dhe donte të ndihmonte.
Lulzim Qenaj nga Rijeka nga furra “Arena”, organizatori kryesor i shpërndarjes së bukës në Petrinja, solli më shumë se 1,200 bukë me Shana Muhadri nga Zagrebi, i cili gjithashtu solli 200-300 copë bukë në një furgon të madh. U gëzova shumë kur i pashë dhe i prita në Petrinja ”- thotë Alban. Këto janë momente tronditëse.Ata shoqëroheshin gjithashtu nga ambasadorët e Kosovës dhe Shqipërisë në Kroaci, Gezim Kaspolli dhe Riza Poda dhe deputetja Ermina Lekaj Prljaskaj. Pas kësaj, u takuam me kryetarin e bashkisë së Petrinja.
Solidaritet i madh i furrtarëve shqiptarë
Pas ndihmës së tyre të madhe, furrtarë të tjerë shqiptarë erdhën për të ndihmuar. Shani Muhadri – Furra “Sladopek” nga Zagreb, Lulezim Qenaj – Furra “Arena” Rijeka, Elena Lumezi Kajtazi – Furra Nova Kapela afër Nova Gradiška, Beqir Muhadri – Furra “Besa” Sisak. Këta janë furrtarët që ndihmuan në ditët e para. Dhe nuk duhet ta harrojmë atë.
Petrinja tani është një qytet fantazmë, 40 përqind e njerëzve nuk jetojnë në qytet
Alban Morina thotë se Petrinja ende dridhet pa ndalur, tani është një qytet fantazmë, njerëzit janë shumë të frikësuar. Petrinja ishte një nga qytetet më të varfëra në rajon edhe para tërmetit, por pas tërmetit ajo notoi pa pushim në sipërfaqe. Ne vazhduam të punojmë. Fatkeqësisht, për shkak të tërmeteve të vazhdueshme, furra dhe i gjithë mekanizmi u dëmtuan, ishte e vështirë, por ne u trajnuam përsëri, me ndihmën e furrtarëve të tjerë nga Kroacia dhe miqtë tanë, ne furnizuam njerëzit “- na tregon Alban.
Ndihma po vjen me ton, njerëzit ende janë duke fjetur në makina
“Njerëzit kanë diçka për të ngrënë dhe për të pirë” dhe do të ketë më shumë ndihmë, por shtëpitë nuk po vijnë me kohë, njerëzit ende flenë në makina. Njerëzit janë shumë të shqetësuar për atë që do të ndodhë me qytetin, nëse do të ketë jetë. Ekziston një fazë e dëshpëruar e asaj që do të ndodhë me qytetin. Dhe mbase kjo është një mundësi për të ndërtuar një qytet të ri në këtë të keqe, dhe kjo është e vetmja e mirë, mbase ka mundësi të mëdha që gjithçka të mos shkojë në humnerë “.
Albani nuk u ndal në aktivitetet e tij, ai vazhdoi të nxisë njerëzit që të mos largohen nga Petrinja
“Unë vazhdimisht dëgjoj nga njerëzit që këtu nuk ka jetë, si do të shkojë dhe të ngjashme. Ishte e vështirë edhe para këtij tërmeti, njerëzit u larguan dhe nuk panë ndonjë perspektivë të madhe, në përgjithësi, në të gjithë Kroacinë, por unë nuk e di se si ata mund të kenë një karakter të dobët dhe të largohen nga Petrinja … Ne talleshim me migrantët që largoheshin nga Afrika dhe Azije, të cilët janë, realisht, në një situatë shumë më të keqe se ne. Ata i ndoqën ata me granata, plumba … Dhe çfarë po na ndjek? Disa tërmete! Vërtetë, ai e shkatërroi qytetin tonë, por është më e lehtë për ne. E gjithë bota është në këmbë për të ndërtuar shtëpitë tona, qytetin tonë, dhe do të ndërtohet! Le të bashkohemi të gjithë, nëse është e nevojshme, do ta ndërtojmë vetë. Pse pesimizëm, unë do të jem i pari që do të qëndroj këtu, edhe nëse do të qëndroja në qytet, do të punoj pa ndërprerje nëse është e nevojshme, derisa Petrinja të ngrihet përsëri në këmbë “- tha Alban.
Ai falënderoi revistën Iliria, e cila i njeh përpjekjet e tij për qytetin dhe njerëzit që ai do, dhe i dha fund kësaj historie tronditëse dhe luftës me këtë të ri dhe sportist të shkëlqyer nga Petrinja – Alban Morina.
Ne e pyetëm Albanin se sa shqiptarë jetojnë në Petrinja dhe si është gjendja e tyre, ai tha se ka pak prej tyre. Shtatë ose tetë familje, të angazhuara në ëmbëltore, furra buke dhe furra, dhe askush nuk u lëndua.