Ermina Lekaj Prljaskaj në mandatin e ri të Parlamentit:
Unë do të mbështes shumicën parlamentare
Anëtarët e pakicave kombëtare pyesin
– me pëlqimin e kujt ajo vendos
Nga: Shenida Bilalli dhe Vera Jelvić
Përfaqësuesja e pakicave kombëtare shqiptare, boshnjake, malazeze, maqedonase dhe sllovene – Ermina Lekaj Prljaskaj në Parlamentin Kroat, deklaroi – “se ajo gjithmonë do të mbështesë shumicën në vendimet e saj”
Rizgjedhja e saj në Parlamentin Kroat në vitin 2020 ka për qëllim përfaqësimin e të gjitha pakicave, integrimin e shqiptarëve në shoqërinë kroate dhe më gjerë, ruajtjen e identitetit të saj, mbështetjen e shtetit të Kosovës, Shqipërisë dhe Maqedonisë Veriore, përfshirë shqiptarët në institucionet kroate, me qëllimin përfundimtar të anëtarësimit në qeverinë e Kosovës.
Me rastin e veprimtarisë gjashtëmujore të deputetes Ermina Lekaj Prljaskaj, i cili është mandati i saj i dytë në Parlamentin Kroat, gazetarët e revistës Iliria hulumtuan efektet e punës së saj dhe biseduan për këtë me përfaqësuesit e pakicave kombëtare që ajo përfaqëson. Gjithashtu intervistuam përfaqësues të disa shoqatave shqiptare që nuk i përkasin Unionit të Bashkësive Shqiptare në Republikën e Kroacisë, i cili e deklaron veten si organizatë ombrellë e shqiptarëve në Kroaci, megjithëse shumë shoqata shqiptare nuk janë anëtare të saj.
Në një bisedë telefonike, Danilo Ivezic, president i Bashkësisë Kombëtare të Malazezëve në Kroaci, tha se komuniteti i tyre nuk kishte asnjë kontakt me përfaqësuesen e pakicave kombëtare, Ermina Lekaj Prljaskaj, e cila i përfaqëson ata në Parlamentin Kroat.
“Ajo nuk na dërgon ndonjë raport ose material, e as nuk na pyet për ndonjë vendim. Ajo nuk tregon vullnet ose interes për punën e Komunitetit Kombëtar të Malazezëve në Kroaci, i cili vepron me sukses në veprimtari unike – ndërkombëtarizimi i çështjes Malazeze dhe bashkëpunimi me pakicat e tjera. Thjesht, sikur të mos ekzistonte, ne e pamë atë vetëm në mbledhjet e Këshillit për Pakicat Kombëtare të Republikës së Kroacisë para pandemisë “, tha Danilo Ivezić.
Në të njëjtën kohë, përfaqësuesja e pesë pakicave kombëtare, Lekaj Prljaskaj, thotë në paraqitjet e saj në media se ajo i trajton të gjithë në mënyrë të barabartë dhe se ajo ka besimin e tyre të plotë.
Kryetari i Këshillit të Pakicës Kombëtare Sllovene të Qytetit të Zagrebit, Darko Šonc, thekson se Ligji për të Drejtat e Pakicave Kombëtare është zbatuar me sukses për vite me radhë, por që gjithçka mbetet brenda komunitetit të tyre, sepse ata nuk kanë asnjë bashkëpunim me deputeten Ermina Lekaj Prljaskaj.
“Sikur të mos ekzistojë, madje nuk vjen në ngjarje protokollare që janë shumë të rëndësishme për pakicën kombëtare sllovene, Kroacinë dhe pakicat e tjera. Ne kurrë nuk kemi marrë ndonjë informacion, një raport, as nuk na është kërkuar apo kemi rënë dakord për një debat vendimmarrës për pakicat kombëtare, të cilat sigurisht janë në një rrugë të rëndësishme drejt integrimit në BE. Thjesht – nuk ka komunikim, nuk na përfaqëson ne, as nuk merret me problemet tona. Thjesht nuk ekziston ”, përfundoi Darko Šonc.
Në Kroaci, Ligji për të Drejtat e Pakicave Kombëtare është zbatuar me sukses që nga 2002. Presidenti i Këshillit të Pakicës Kombëtare Boshnjake të Qytetit të Zagrebit, Armin Hodžić, me të cilin biseduam, gjithashtu mbron këto të drejta.
“Boshnjakët janë pakica e dytë kombëtare në Republikën e Kroacisë, ka më shumë se 31,500 prej tyre, por ne ndajmë zonën elektorale me katër pakica të tjera kombëtare, që nga viti 2015 nuk kemi përfaqësuesin tonë në Parlamentin Kroat. Tani nuk kemi asnjë bashkëpunim ose komunikim me deputeten, as nuk jemi pyetur për ndonjë vendim që ajo merr në emrin tonë, aq më pak në lidhje me përfaqësimin e boshnjakëve në parlamentin kroat. Shumica e boshnjakëve u hidhëruan me Ermina Lekaj Prljaskaj sepse ajo votoi për Deklaratën mbi Pozicionin e Kroatëve në BiH dhe nuk i informoi Boshnjakët në Kroaci dhe as nuk u këshillua gjatë procesit të vendimmarrjes, “tha Armin Hodžić.
“Ajo thjesht zgjodhi disa përfaqësues nga shoqata boshnjake me të cilët bashkëpunon. Nuk u përgjigj ngjarjes sonë tradicionale rreth Srebrenicës, por shkoi në një ngjarje tjetër të re dhe ndolli ndarje në komunitet. Ne u ankuam në Qeveri, në Parlament, sepse ajo nuk i përgjigjet ngjarjeve të rëndësishme në të cilat Qeveria e Republikës së Kroacisë duhet të përfaqësohet “, shtoi Hodžić.
Gjatë fushatës elektorale, Ermina Lekaj Prljaskaj u premtoi votuesve të saj se ajo do të mbështeste, inkurajonte dhe luftonte për të gjitha komunitetet, shoqatat, pavarësisht nga përkatësia e tyre racore ose fetare apo kombëtare.
Ne gjithashtu kontaktuam Presidentin e Këshillit të Maqedonisë të Qytetit të Zagrebit, Blagoje Mirçevski, i cili i kërkoi asaj të jepte një deklaratë me shkrim, dhe më pas na dërgoi te Zorica Velinovska, anëtare e Këshillit për Pakicat Kombëtare të Republikës së Kroacisë nga pakica kombëtare maqedonase .
“Në këto kushte të sapo krijuara ndaj kufizimeve shoqërore dhe ekonomike për shkak të pandemisë së shkaktuar nga virusi COVID-19 dhe tërmeti në Zagreb, deputetja Ermina Lekaj Prljaskaj vazhdimisht ka qëndruar e përkushtuar për të ndihmuar në ndërtimin e Kishës Ortodokse Maqedonase dhe Qendrës pastorale në Zagreb, brënda kompetencave të saj vazhdon të avokojë në institucionet dhe ministritë, dhe Qeverinë e Republikës së Kroacisë për bashkë-financimin e këtij objekti jashtëzakonisht të rëndësishëm në ndërtim e sipër. Një vend ku të gjitha të drejtat dhe liritë do të konsumohen në të njëjtën kohë, në përputhje me Kushtetutën dhe Ligjin për të Drejtat e Pakicave Kombëtare të Republikës së Kroacisë: gjuha, shkrimi, kultura, traditat dhe zakonet, feja dhe aktivitete të tjera, “tha përfaqësuesja i pakicës kombëtare maqedonase.
Ligji Kushtetues për të Drejtat e Pakicave Kombëtare jep të drejtën për të marrë pjesë
përfaqësuesit e pakicave kombëtare në proceset e vendimmarrjes
Përveç parlamentarëve të pakicave dhe këshilltarëve të zgjedhur, ka edhe këshilla ose përfaqësues të pakicave kombëtare. Ne mësuam nga pjesëmarrësit e pakicës kombëtare shqiptare në disa tregje dhe zejtarë në Zagreb dhe shoqatat shqiptare nga Kroacia se sa të njohur janë përfaqësuesit e pakicave me zbatimin e këtyre ligjeve dhe aktivitetet e anëtarit të parlamentit që i përfaqëson.
Shitësit e tregut po përpiqen të sigurojnë jetesën në një kohë pandemish dhe tërmetesh
Shumica e tyre thonë se jo të gjithë i dinë ligjet, por as askush nuk i njeh ata me to dhe të drejtat e tyre. Ata thonë se ishin shumë të lumtur kur gruaja shqiptare fitoi dhe prisnin që ajo t’i paraqiste në dritën më të mirë.
“Tani ne nuk e dimë se kë përfaqëson Ermina Lekaj Prljaskaj, nëse ajo po paraqitet në Parlament në emër të HNS-it, ose në lidhje me politikën e jashtme ose të drejtat e grave, dhe ndërkohë nuk ka kontakte me ne. Dihet që shqiptarët votuan për të dhe ajo duhet të na përfaqësojë gjithashtu. Ne nuk e dëgjuam atë të fliste për ne në Parlament ose që ajo erdhi dhe na pyeti si ishim, gjatë pandemisë dhe tërmetit “, është vlerësimi i përgjithshëm i pjesëmarrësve në këtë sondazh.
Të gjithë shqiptarët në treg dhe në Kroaci nuk janë analfabetë
Thotë Hamdija, një shitës nga Kosova, “Ka shqiptarë të shkolluar që shohin dhe kuptojnë gjithçka, por ata nuk kishin zgjidhje tjetër dhe ata e bëjnë këtë punë në treg për të ushqyer disi familjet e tyre. Në fushatën zgjedhore, deputetja jonë tha se ajo do të avokonte për punësimin e pakicave kombëtare. Ne ju pyesim, ku janë tani këto konkurse, cilët njerëz janë punësuar. Ajo personalisht është në disa funksione. “A nuk ka shqiptarë të tjerë?”, Pyetën shitësit e tjerë.
“Ne e shohim atë në Parlament, Zyrën për të Drejtat e Njeriut dhe Këshillin për Pakicat Kombëtare, ku vendos për gjithçka në lidhje me paratë për shoqatat. Dhe neve më të rrezikuarit ne treg asnjë nga përfaqësuesit shqiptarë nuk na vizitoi. As edhe një anëtar i Parlamentit, i cili është i detyruar të na informojë për biznesin e zejtarëve në përgjithësi, por edhe të punëtorëve sezonalë gjatë një pandemie. Dhe ata fluturonin rreth nesh para zgjedhjeve, kur kishin nevojë për vota”, thanë shitësit e zhgënjyer.
Ne i dërguam të njëjtat pyetje Këshillit të Shqiptarëve
të Qytetit të Zagrebit, por nuk pati përgjigje
Ne vazhduam sondazhin me disa nga artizanët e tjerë të Zagrebit dhe një nga zejtarët më të vjetër shqiptarë, i cili erdhi në Kroaci 60 vjet më parë, dëshiroi të mbetet anonim, duke ceke. “Mos shkruani emra, ju lutem, mjaft që ne jemi goditur nga kjo krizë, pandemi, xhiroja jonë ka rënë totalisht, dhe ju e dini që është një zanat familjar dhe dëmi është i madh.
“Unë do t’ju them sinqerisht, unë isha i lumtur kur gruaja jonë shqiptare fitoi zgjedhjet. Gratë duhet të mbështeten, por fatkeqësisht në këto dy mandate, deputetja Ermini Lekaj Prljaskaj kurrë nuk vuri në dukje suksesin e individëve të pakicës sonë në Kroaci, të cilët vepruan para ardhjes së saj. Zagrebi dhe shumë prej qytetarëve të tij meritorë të pakicës shqiptare janë lënë pas dore tërësisht, “tha mjeshtri.
Pas zgjedhjeve të korrikut 2020, reagoi ashpër
mjeshtri i njohur i Zagrebit Anton Kačinari nga Zagrebi
“Letër e hapur” drejtuar Ermina Lekaj Prljaskaj dhe medias, sepse ajo pranoi koalicionin pa u konsultuar me te gjith nga pakica kombëtare shqiptare.
“Shumë viktima kanë rënë për Kosovën e pavarur dhe kjo duhet të respektohet. Ne jemi gjithmonë për bashkëpunim me të gjitha pakicat kombëtare. Por gjithçka duhet të bihet dakord, jo të nënshkruhet me iniciativën e vet. Mund të marrë vendime në emër të vet, por në emër të pakicës sonë – nuk duhet të funksionojë. “Kacinari gjithashtu deklaroi se në” Letrën e Hapur,” tha mjeshtri i vjetër.
Bashkëbiseduesit gjithashtu reaguan ndaj hapjes së disa qendrave kulturore në qytete të tjera, duke vrejtur se Zagrebi drejtohet nga njerëz që nuk e njohin Zagrebin.
“Përveç kaq shumë shqiptarëve të pasur, të zellshëm dhe të respektuar nga Zagrebi,
ne përfaqësohemi nga njerëz me status të çuditshëm pa arsim adekuat.
Në komunitetet e tjera, kërkohet një diplomë universitare. Askush nuk na pyet se si dhe ku investohen paratë e dhëna për ne nga Kroacia. Eshtë për të ardhur keq që shumë shoqata shqiptare po mbyllen dhe kontributi i tyre po fshihet dhe shoqatat e reja po formohen “, vuri në dukje zejtari i vjetër.
Gjatë mandatit të saj, Lekaj Prljaskaj theksoi, në mediat shqiptare ka deklaruar se qytetarët e njohin atë si një urë midis shtetit kroat dhe vendeve të origjinës.
“Kjo fdeklerat i ka zemruar vendasit shqiptarë të Zagrebit,” tha zotëria i moshuar, duke shtuar se kontributi i tyre për pakicën e madhe shqiptare në Kroaci po fshihej.
“Nuk ishin vetëm luftëtarët shqiptarë që mbrojtën Kroacinë! Ne të gjithë e mbrojtëm Kroacinë “.
“Për plot 60 vjet e më shumë, shumë intelektualë, zanaçinj, argjendar, bukëpjekës, ëmbëltorexhinj dhe shqiptarë të tjerë me aktivitetet dhe kapitalin e tyre u kanë hapur rrugën shumë të rinjve, si dhe përfaqësuesit tonë”, tha argjendari i vjetër. “Nuk ishin vetëm luftëtarët shqiptarë që mbrojtën Kroacinë! Ne të gjithë e mbrojtëm Kroacinë “.
“Anëtarja e Parlamentit shpesh thekson mbështetjen e shoqatave shqiptare, ku vrehen shoqatat që e mbështetën atë në zgjedhje, por në atë rreth nuk ka asociacione aktive të dukshme, të njohura nga publiku kroat.
Presidenti Adem Shala, një anëtar shumë aktiv i pakicës shqiptare,
foli nga Komuniteti Ndër-Qark i Shqiptarëve të Republikës së Kroacisë, me qendër në Zadar.
Falë tij, me mbështetjen e Shoqatës Mbretëresha Teuta, u hapën klasa të mësimit plotësues në gjuhën shqipe në shkollat fillore dhe të mesme në Zarë, dhe ai është zbatuesi i shumë projekteve të rëndësishme, një simpoziumi mbi çështjen dhe gjuhën arbërëshe -shqiptare. Në bashkëpunim me Arbërëshin e Zarës dhe Ministrinë e Diasporës nga Kosova,ka zbatuar projekte të rëndësishme si dhe është inciator i themelimit të shumë shoqatave.
“Gjatë zgjedhjes së Ermina Lekaj Perljaskaj, u bënë ndarje në shoqatat shqiptare në Zarë, të cilat nuk ishin të gjitha për zgjedhjen e saj si deputete, dhe kjo ishte veçanërisht e dukshme pasi daja i saj u zgjodh president i Këshillit të Komunitetit Shqiptar të Qytetit të Zarës.
“Që nga ajo kohë, shumë shoqata shqiptare, të cilat kanë qenë shumë aktive, tani nuk kanë asnjë angazhim për shkak të atmosferës, por edhe për shkak të mungesës së burimeve materiale,” tha Ademi.
“Grupi folklorik Ilir, Shoqata e të rinjve shqiptarë,
Shoqata Skenderbeg dhe Shoqata e Prefekturës së Zarës nuk funksionojnë më.
Gjithashtu, kapaciteti i nxënësve u zvogëlua me 50 për qind në shkollën fillore dhe të mesme të mësimit plotësues në gjuhën shqipe, e cila është e vetmja në Kroaci, për shkak të mungesës nxënësve dhe ndarjes së shoqatave dhe prindërve. Shumë prindër të fëmijëve shqiptarë kanë hequr dorë nga gjithçka, ata nuk vijnë në ngjarjet kulturore që dikur mblidhnin deri në 400 njerëz, tani këto ngjarje ulën në 30 persona. përfundoi presidenti, Adem Shala.
Disa shoqata janë shfaqur në skenën shqiptare,
si përkthyes të vetëshpallur që nuk dinë asnjë fjalë shqipe
Ata nënshkruajnë si përkthyes të librave. Gjithashtu, të panjohura plotësisht paraqiten para publikut kroat si gra të suksesshme shqiptare. Ne pyesim ku janë gratë e famshme shqiptare nga Zagrebi, Kroacia, “Ne kemi ambasadorë, regjisore, gazetare, këngëtare të operas, mjeke, avokate, ekonomiste, sipërmarrëse, argjendare. tha një nga zejtarët në këtë anketim.
Presidenti i Shoqatës shqiptare teatrore “Mergimtari”,
i cili shquhet si aktor dhe regjisor me teatrin e tij modern dhe shfaqjet shumë interesante, Leonard Hamitaj, thotë se bashkëpunimi i ndërsjellë me deputeten Ermina Lekaj Prljaskaj – nuk ekziston.
“Gjatë vitit 2020, ne kemi aplikuar për mbështetje financiare për realizimin dhe pjesëmarrjen e grupit tonë teatror në festivalet ndërkombëtare të teatrit në Shkup, Pejë dhe Elbasan. Nuk morëm asnjë përgjigje. Gjithashtu, në takimin e shoqatave shqiptare në dhjetor të vitit 2020, thirrur nga deputetja në lidhje me raportin e shoqatave për punën e tyre dhe bashkëpunimin e mëtejshëm për 2021,ishte edhe iniciativa për të formuar kordinimin e Këshillillave shqiptare, “Mergimtari” nuk ishte të ftuar, si dhe shumë shoqata tjera, edhe pse shoqata jonë është ndër shoqatat më aktive në promovimin e kulturës së teatrit shqiptar në Kroaci, “tha Leonard Hamitaj.
Qeveria e Republikës së Kroacisë ka miratuar programe operacionale për përmirësimin e
pozicionit të pakicave kombëtare për periudhën 2017-2020 – dhe akoma.
Ne pyetëm përfaqësuesit e shoqatave nëse dinin ndonjë gjë për të. Disa prej tyre thanë se nuk kanë njohuri dhe nuk mbështesin shoqatat nga Kroacia, por u japin përparësi mysafirëve nga Kosova dhe Shqipëria, dhe nuk kan përkrahje për punën dhe theksimin e të drejtave të pakicave në arsim, informim dhe të drejtat e grave në projekte specifike – ata nuk shohin mbështetje.
Nga Klubi i Grave Shqiptare te Kroacise Mbretëresha Teuta
Ata jan mendimitë se është duke u bërë seleksionimi i shoqatave dhe se të drejtat themelore në vendimmarrje dhe informacionov dhe shoqatat kanë humbur pavarësinë e tyre. Temat,njerëzit dhe profesionalizmi nuk janë një përparësi dhe nuk është çudi që njerëzit, veçanërisht intelektualët, u tërhoqën.
“Mbretëresha Teuta, ka organizuar projekte të rëndësishme me karakter ndërkombëtar dhe rajonal, duke përfshirë Qeverinë dhe Zyrën e Presidentit dhe të gjitha pakicat kombëtare dhe personalitete shumë të njohur nga mjedisi politik, kulturor dhe shkencor.
Por projekte të rëndësishme për komunitetin tonë nuk janë mbështetur në vitet e fundit, tha presidentja
“Konsulli i parë shqiptar në Dubrovnik në shekullin XV ishte Gjon Gazulli. Realizimi i emërtimit të rrugës me emrin e tij dhe ngritja e një monumenti apo pllake përkujtimore për donator të pare bibliotekës publike në Dubrovnik duhet të kishte vazhduar. Projekti u ndal, poashtu ardhja e “Grave më të suksesshme shqiptare nga e gjithë bota”, mes të cilëve ishin shumë gazetarë të njohur nga 21 vende, deputetja Ermina Lekaj Prljaskaj nuk erdhi të përshëndesë.
Ajo nuk u paraqit as në simpoziumin për Adem Demaçin, një simbol i rezistencës shqiptare, ku u mblodh elita politike nga Kroacia dhe Kosova. Gjithashtu, ajo nuk u shfaq në nëntor të vitit 2020 në premierën e dramës “Kthimi i Mbretëreshës Teuta”, ku morën pjesë aktorët më të njohur kroatë, të cilët dëshironin të ngrisin pakicën tonë kombëtare. Shfaqja trajton të drejtat e grave dhe hedh dritë mbi historinë e shqiptarëve dhe paraardhësve të tyre.
Ajo nuk kishte as kohë për takimin për realizimin e përbashkët të projekteve shumë të rëndësishme të Mbretëreshës Teuta 2020. “Për të drejtat dhe ndihmën ndaj grave shqiptare”,. Ajo mori pjesë vetëm në ditët e Teuta 2019 “, përfunduan anëtarët e Teuta dhe presidentja Shenida Bilalli.
E përmblodhëm sondazhin e gjerë me deklarata që janë shumë të ngjashme: “Ju lutemi na lini të kemi problemet tona dhe t’i zgjidhim vetë, deputetja le të përfaqësojë veten dhe disa njerëz – ajo nuk na informon për të drejtat tona, vendimet, ose të përcjellë kontributin tonë as te Parlamenti ose Qeveria, as te vendet tona të origjinës. Ne anëtarët e pakicave – si ura bashkëpunimi – bëhemi të padukshëm, dhe zëri ynë zhduket “.
Në numrin tjetër, ne do ta pyesim deputeten në lidhje me bashkëpunimin e saj me përfaqësuesit, por edhe anëtarët e pakicave kombëtare që ajo përfaqëson në Parlamentin Kroat.
